Jak długo szachista może progresować?

Smysłow, jako Mistrz Świata 

Kiedyś na wykładach z psychogerontologii usłyszałem (J.S.) coś, co do dziś tkwi w mojej pamięci a ma związek z mózgiem człowieka i z szachami. Wykładowca, bardzo mądry pan profesor stwierdził, że człowiek osiąga swój szczyt intelektualny około 35 roku życia, do 50 roku życia utrzymuje się na zbliżonym poziomie, a zjazd zaczyna się po pięćdziesiątce.

Jak się to ma do szachów?

Wydaje się że dużo. Teza pana profesora sprawdzała się bardzo dobrze w świecie szachów. Jeszcze 30-40 lat temu zdobywanie tytułu arcymistrza było zarezerwowane dla trzydziestolatków. Czyli wtedy, gdy nabrali odpowiedniego doświadczenia. 

Taki Wasilij Smysłow w roku 1984 w wieku 63 lat dotarł do finału meczów kandydatów, gdzie zagrał z Garrim Kasparowem.

A potem pojawiła się cała masa "cudownych dzieci" i zaczął się wyścig które z nich zostanie najmłodszym arcymistrzem w historii.

Dziś, jak stwierdził Viswanathan Anand, jeśli w wieku 14 lat nie jesteś arcymistrzem, nie masz szans na zdobycie tytułu Mistrza Świata w szachach!